15 lutego 2015

M44, M67

M44, M67

Ostatnim Gwiazdozbiorem, jaki dziś mam na tapecie jest Rak. Znajdują sie tu dw obiekty z katalalogu Messiera - M44 i M67.




Messier 44 (M44, NGC 2632, Żłóbek, gromada Ul, Praesepe) – gromada otwarta w gwiazdozbiorze Raka. Najprawdopodobniej znana już Aratosowi z Soloi w 260 p.n.e. W katalogu Messiera znalazła się 4 marca 1769 roku. Jeden z obiektów Messiera widzialnych gołym okiem.
Gromada M44 jest oddalona od Ziemi o 577 lat świetlnych (177 parseków). Średnica wynosi ok. 16 lat świetlnych. Wiek szacuje się na ok. 730 mln lat.Gromada składa się z około 200-350 gwiazd. Zawiera co najmniej 5 czerwonych olbrzymów i kilkadziesiąt białych karłów. Zaobserwowano m.in.
kilka gwiazd zmiennych typu delta Scuti o jasności obserwowanej 7-8m i jedną gwiazdę podwójną zaćmieniową – TX Cancri. W gromadzie zaobserwowano także pierwsze dwie planety krążące wokół gwiazd podobnych do Słońca, należących do gromady otwartej.Prawdopodobnie M44 i Hiady, choć oddalone od siebie o setki lat świetlnych mają wspólne pochodzenie. Wskazują na to podobne populacje gwiazd występujące w obu gromadach.
M44 był znany już w starożytności. Starożytni Grecy i Rzymianie nazywali go „żłóbkiem” (łac. praesepe, gr. phatne). Gwiazdy γ Cnc  i δ Cnc  miały symbolizować kolejno osła północnego (Asellus Borealis) i południowego (Asellus Australis). Według Eratostenesa miały to być osły, na których Dionizos i Sylen jechali na bitwę przeciw tytanom. Tytani mieli przestraszyć się osłów, które za zasługi zostały umieszczone na niebie przy żłóbku. Aratos wspomina obiekt M44 jako mgiełkę, Hipparchos z Nikei (130 p.n.e.) jako małą chmurkę. Klaudiusz Ptolemeusz zapisał M44 jako jedną z siedmiu „mgławic”.Galileusz jako pierwszy stwierdził, że M44 jest grupą co najmniej 40 gwiazd.



Messier 67 (również M67 lub NGC 2682) – gromada otwarta, odkryta w 1779 roku przez Johanna Gottfrieda Koehlera.M67 znajduje się w odległości 2,7 tysięcy lat świetlnych (0,83 kpc) od Ziemi. Ma średnicę kątową 30'. Jasność M67 to 6,1m.M67 jest jedną z najstarszych znanych gromad otwartych, i zdecydowanie najstarszym obiektem tego typu włączonym do katalogu Messiera.
W porównaniu do słynnego żłóbka M44, drugi obiekt Messiera w gwiazdozbiorze Raka, gromada otwarta M67 jest znacznie rzadziej obserwowana. Pomimo tego, że jest znacznie łatwiejsza do uchwycenia w jednym polu widzenia - jest bardziej zbita - wiec wygląda bardziej imponująco niż M44. Z naukowego punktu widzenia jest również interesująca.
Przede wszystkim ze względu na wiek. M67 wydaje się mieć kilka miliardów lat, jego wiek ocenia się na nie mniej niż 3,2 miliarda lat, prawdopodobnie bliżej 4 mld, a być może nawet 5 mld lat. Natomiast najbardziej znane gromady otwarte to stosunkowo młode obiekty, ich składowe gwiazdy mają kilkaset milionów lat. Plejady na przykład maja około 100 milionów lat, a astronomowie uważają, że w ciągu następnych 250 milionów lat ich gwiazdy zostaną skutecznie rozdzielone  (rozejdą się), że gromada ta przestanie istnieć.
Skąd astronomowie wiedzą, że M67 jest tak stara? Jedną ze wskazówek jest duża ilość gwiazd podobnych do naszego Słońca, z których niektóre wchodzą w stadium czerwonego olbrzyma. Aby tak się stało, gromada musi mieć wiek liczony w miliardach, a nie milionach lat.
M67 zawiera około 30 niebieskich maruderów, gwiazd które są cieplejsze niż gwiazdy o takiej samej jasności w gromadzie. Istnienie takich gwiazd jest trochę tajemnicze, ponieważ gwiazdy w gromadzie powstają z tego samego obłoku gazu i powinny się rozwijać w mniej więcej w ten sam sposób. Niebiescy maruderzy łamia ten trend. Dokładnie, w jaki sposób udało sie tym gwiazdom rozwinąć nie jest do końca jasne, ale jednym z wyjaśnień może być to, że w jakiś sposób wchłaniają materię z innej gwiazdy. Tak więc podczas gdy wiekszośc gwiazd jest "skazana" na zużycie gwiezdnego paliwa, niebieski maruder utzymuje jedno lub wiecej "doładowań", w wyniku czego powstają ich odmienne właściwości.

Minęła godzina 22.15. Jest dosyć zimno, szukacz już dawno zaparował, pora się zbierać. Pogoda jest stabilna więc jutro będę kontynuował eksploracje nieba. Mgławice i galaktyki zostawię sobie na lepsze warunki.





Pozdrawiam

Wojtek



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz